วันพุธที่ 21 พฤศจิกายน พ.ศ. 2550

กระบวนการถ่ายทอดทัศนศิลป์

กระบวนการถ่ายทอดทัศนศิลป์
เมื่อเข้าใจในเงื่อนไขที่ว่า “ศิลปะ” จะต้องเป็นสิ่งที่มนุษย์ สร้างสรรค์ ขึ้นแล้ว ดังนั้น ความหมายของทัศนศิลป์ จึงหมายความถึง ผลงาน ที่มนุษย์สร้างขึ้น ให้เห็นเป็นรูปร่าง รูปทรงสองมิติ และสามมิติ ทั้งมิติจริง และมิติลวง เป็นศิลปะกินระวางเนื้อที่ และที่สำคัญคือ เป็นศิลปะที่รับรู้ และสัมผัสได้ทางการมองเห็นเป็นสำคัญ สิ่งต่อไป ที่จะต้องทำความเข้าใจก็คือ การสร้างสรรค์ผลงาน ทัศนศิลป์ ของมนุษย์นั้น มิได้เป็นไปในแนวทางหรือรูปแบบเดียวกันหมด
มนุษย์มีความแตกต่าง จากสัตว์อื่นอีกประการหนึ่งก็คือ ตรงที่รู้จัก เลือกการกระทำ ด้วยแต่ละบุคคลย่อมมี แนวความคิด ทัศนคติ พื้นฐานประสบการณ์ และเงื่อนไขอื่นแตกต่างกัน ผลงานทัศนศิลป์ ที่ถูกสร้างขึ้นก็ย่อมมีความแตกต่างกันออกไปตามรูปแบบจุดมุ่งหมาย วิธีการ โดยเฉพาะกระบวนการถ่ายทอด หรือเรียกว่าสื่อ (Media) ที่จะถ่ายทอด ความคิด จินตนาการของ ผู้สร้างงานศิลปะ ไปยังผู้รับผ่านทางการมองเห็น เพราะสิ่งนี้ จะปรากฎเป็นผลงาน ที่ทำให้ผู้พบเห็นเข้าใจ ซาบซึ้ง มีปฏิกิริยาตอบสนอง
กระบวนการถ่ายทอด มักจะเกี่ยวข้องทฤษฎี ต่าง ๆ ของการมองเห็น และ เป็นกระบวนการ ที่สามารถดัดแปลง ได้ตามความเหมาะสม ของวัสดุและเทคนิควิธีการ ดังต่อไปนี้

1. การวาดเขียน (Drawing) เป็นการถ่ายทอดรูปแบบโดยการลากเส้น หรือการใช้เส้น มีการแรเงา หรือไม่แรเงา โดยใช้ ดินสอดำ ถ่านเครยอง และ วัสดุ อื่น ๆ การวาดเขียนมีวิธีการถ่ายทอดหลายวิธี ส่วนมาก มักจะมี ระนาบรองรับ เป็นกระดาษ และเป็นระนาบ รองรับอื่น ๆ มีลักษณะเป็นสองมิติ การวาดเขียน เป็นพื้นฐานของงาน ทัศนศิลป์เกือบ ทุกประเภท เพราะ เป็นการ ถ่ายทอดความคิด ให้เป็นรูปร่างสร้าง ความเข้าใจระหว่างกัน การวาดเขียน (Drawing) ในความหมาย ของทัศนศิลป์ ต่างกับการเขียนแบบเครื่องกล (Machanical Drawing) หรือการเขียนแบบสถาปัตย์ (Architectural Drawing)ตรงที่ว่า การวาดเขียน (Drawing) เขียนเสร็จ มีความสมบูรณ์ในตัวเอง แต่การเขียนแบบอื่น ๆ เป็นแนวทาง สำหรับนำไป ปฏิบัติการ ในขั้นต่อไป เช่นนำไปเป็นต้นแบบ สร้างชิ้นงาน หรือนำไปเป็นแบบก่อสร้างได้

2. การระบายสีหรือ จิตรกรรม (Painting) เป็นการถ่ายทอดรูปแบบโดยการใช้สี ซึ่งอาจจะ อาศัยการวาดเขียน (Drawing) หรือไม่อาศัยก็ได้ การระบายสี ส่วนมากมักจะกระทำบน ระนาบรองรับเป็นกระดาษ ผ้าใบ ไม้ หรือ เป็นระนาบรองรับอื่น ๆ มีลักษณะ เป็นสองมิติ การระบายสี มีชื่อเรียกตามลักษณะของ คุณสมบัติสีที่ใช้ เช่น สีน้ำมัน สีน้ำ สีฝุ่น สีอครีลิค เป็นต้น การระบายสีหรือจิตรกรรม ซึ่งอาจมีสีเดียว (Monochromatic Painting) และหลายสี (Polychromatic Painting) นอกจากนี้ จิตรกรรม ยังมีชื่อเรียกตามตำแหน่งที่ปรากฏ และพื้นที่รองรับด้วย เช่น จิตรกรรมฝาผนัง เป็นต้น

3. การพิมพ์ (Printing) มีลักษณะคล้ายกับจิตรกรรมและการวาดเขียนผลงาน ต่างกับ ตรงที่จำนวนผลงาน เพราะ การพิมพ์สามารถผลิต ได้ มากกว่า และการพิมพ์นั้นต้องมีแม่พิมพ์ ตามจำนวนสี ที่ต้องการ พิมพ์ ถ้าพิมพ์ 3 สี ก็ต้องมีแม่พิมพ์ 3 แผ่นรูปที่เกิดเป็นภาพพิมพ์ได้จาก กระบวนการพิมพ์จาก แม่พิมพ์ต่าง ๆ กัน เช่น แม่พิมพ์นูน (Relief Process) แม่พิมพ์ร่อง (Intaglio Process) แม่พิมพ์เรียบ (Planographic Process) หรือแม่พิมพ์ตะแกรง (Stencil Process)เป็นต้น ภาพพิมพ์จะมีลักษณะกลับซ้ายเป็นขวา จากแม่พิมพ์ กล่าวคือ ผู้ทำแม่พิมพ์ ต้องออกแบบ กลับซ้ายขวาไว้ก่อน เพื่อว่าเวลาพิมพ์จะได้รูปตามต้องการ ยกเว้นการพิมพ์ตะแกรง ซึ่งรูปที่ได้ จะไม่กลับซ้ายเป็นขวา

4. ประติมากรรม (Sculpture) เป็นการถ่ายทอดสร้างสรรค์รูปทรงจากวัสดุที่ เปลี่ยนแปลง รูปทรงได้ เช่น ดิน หิน ไม้ กระจก หรือจากวัสดุสังเคราะห์อื่น ๆ ประติมากรรม เรียกชื่อตามกระบวนการ กล่าวคือ ถ้าเป็น กระบวนการเพิ่ม หรือทางบวก (Additive Process) เป็นการปั้นการขึ้นรูป ถ้าเป็น กระบวนการทาง ลบ หรือเอาส่วนที่ไม่ต้องการออก (Subtractive Process) เรียกเป็นการแกะสลัก และถ้าเป็นกระบวน การผสม คือ ทั้งทางบวกและทางลบก็เรียกว่า ประติมากรรมทั้งสิ้นประติมากรรมมีคุณค่าอยู่ที่ความกลม เป็นสามมิติ ของรูปทรง และมีชื่อเรียกต่าง ๆ กันเช่น ประติมากรรมลอยตัว (Round Relief) มองดูได้รอบด้าน ประติมากรรมนูน จากพื้นสูงขึ้นมามาก (High Relief) และนูนจากพื้นสูงเพียงเล็กน้อย (Bas-Relief)
5. สถาปัตยกรรม (Architecture) เป็นรูปทรงของสิ่งก่อสร้าง ซึ่งประกอบด้วยความคิด สร้างสรรค์ วัสดุ วิธีการ โครงสร้าง ตามความต้องการ ของสังคมและบุคคล เป็นศาสตร์ของ การก่อสร้าง สรรค์ สร้างรูปทรงหรือเป็นการ กำหนดรูปทรงในบริเวณว่าง เพื่อ ประโยชน์ใช้สอย (Limitation of space) สถาปัตยกรรมแยก เป็นประเภทใหญ่ ๆ ได้ 3 ประการ คือ ประเภท สิ่งก่อสร้าง ที่คนเข้าไปอยู่ได้ คนเข้าไปอยู่ไม่ได้ และคนเข้าไปอยู่ชั่วคราว สถาปัตยกรรมยัง อาจรวมถึง การจัดภูมิทัศน์ สิ่งแวดล้อมด้วย
6. สื่อผสม (Mixed Media) ปัจจุบันการถ่ายทอดสร้างสรรค์ผลงานทัศนศิลป์ ไม่จำกัดอยู่กับการแสดงออก ในลักษณะใด ลักษณะหนึ่ง อาจเป็นการผสมกันทั้งการวาดเขียน การระบายสี การพิมพ์ ประติมากรรม รวมทั้งการผสมผสาน ทางเทคโนโลยี ใหม่ ๆ เช่นวิดีโอ คอมพิวเตอร์ เป็นต้น และวัสดุที่ที่รองรับ ผลงาน อาจไม่ใชบนพื้นกระดาษ ผ้าใบ หรือเป็นรูปทรง 3 มิติ ธรรมดา อาจจะปรากฏอยู่บนสถาปัตยกรรม หรือภูมิประเทศ สิ่งแวดล้อม รอบตัวเรา หรือบนสื่อใหม่ ๆ ที่มีการพัฒนาตลอดเวลา

ไม่มีความคิดเห็น: